Pracownia Konserwacji Renowacji Dzieł Sztuki

03-938 Warszawa, ul. Zwycięzców 28, lok.14 c

tel: 601 201 881

 
Głównym celem prac konserwatorskich jest usunięcie i zatrzymanie postępujących zniszczeń, przywrócenie obiektowi dawnej świetności, oraz zachowanie go w jak najlepszym stanie. Czas i niewłaściwe warunki przechowywania  (wahania temperatury, wilgotność, światło słoneczne) mają ogromny wpływ na stan zachowania obrazu, pierwotną kolorystykę, walory ekspozycyjne. Z upływem czasu obrazy starzeją się i zachodzą w nich nieodwracalne zmiany np. spękania, odspajania, ubytki w warstwie malarskiej, zabrudzenia, mogą zdarzyć się mechaniczne uszkodzenia (rozdarcia, pęknięcia). Tworzą one historię obrazu. Zakres prac i czas poświęcony na konserwację zależny jest od stopnia zmian i rodzaju ubytków. Każdy  oddany do konserwacji obiekt musi być wnikliwie zbadany, aby określić jakie czynności powinny być wykonane.  Pamiętać należy, że wartość dzieła sztuki jest tym niższa im większe są jego zniszczenia, W konserwacji niezwykle ważną rzeczą jest to, aby wszystkie przeprowadzane zabiegi były odwracalne. Z tego też względu renowacja zabytków nie powinna być wykonywana domowymi sposobami, tylko przez osoby profesjonalnie do tego przygotowane z dużym doświadczeniem. Konserwacja wymaga nie tylko wiedzy i umiejętności manualnych, lecz także wizji artystycznej aby przywrócić pracy jej pierwotny wygląd i zachować istotne wartości artystyczne. Do wykonywanych prac zapewniamy dokumentację opisową i fotograficzną ukazującą stan zachowania obiektu oraz wykonane czynności.

Konserwacja i renowacja mają różne podejście do sposobu traktowania dzieł sztuki.                                                          Konserwacja ma zawsze charakter zachowawczy i skupia się na przywróceniu obiektu do jego pierwotnego stanu, zahamowania procesu degradacji. Oznacza to minimalną ingerencję w strukturę obrazu oraz użycie jak najskromniejszych środków. Konserwator dzieł sztuki powinien zapewnić aby oryginalna  wizja artysty nie została  zmieniona, a obiekt zachował swój autorski charakter. Zarówno zabiegi konserwatorskie jak i użyte materiały powinny być odwracalne, nie mogą powodować stałych zmian w obiekcie.

Renowacja nie koncentruje się na historycznych zmianach spowodowanych upływem czasu. Renowacja ma na celu poprawę wyglądu obiektu, który dość często uległ uszkodzeniu. Są to działania zmierzające do przywrócenia do stanu przypominającego ich pierwotny, nieuszkodzony  wygląd. Renowacja skupia się przede wszystkim na poprawie wyglądu, a nie na oryginalnej formie.

Zapraszamy do kontaktu z nami aby uzyskać informację o stanie zachowania swojego obrazu.

 
Norland oferuje pełen zakres prac konserwatorskich prowadzonych przez dyplomowanych i doświadczonych konserwatorów. 

·      Konserwację malarstwa sztalugowego - obrazy na: płótnie, desce, papierze, tekturze, blasze.           

·       Konserwację malarstwa ściennego.                                     

·       Opinie konserwatorskie.  

·        Ocenę stanu zachowania obiektów.                                            

·       Wyceny prac konserwatorskich.  

·       Dokumentacje fotograficzne i opisowe.

·       Badania chemiczne i fizyko – chemiczne

·     Wykonanie kopii malarskich w technologii zgodnej z epoką.              

 

Badanie stanu zachowania obrazu:

 
 

 

Płótno

 Sprawdzamy, czy płótno jest równomiernie naprężone,  nie jest poluzowane, sfalowane i nie wymaga prostowania i ponownego nabicia na krosno.  Badamy elastyczność płótna, czy nie jest kruche, przesiane, czy krajki nie są osłabione, czy nie ma mechanicznych uszkodzeń (dziur, pęknięć),  czy nie ma starych napraw (łaty lub dublaż od odwrocia).

W oparciu o wstępną ocenę ustalamy zakres prac konserwatorskich. Przesiane, przesuszone i kruche płótno wymaga dublażu.  Dublaż polega na wzmocnieniu oryginalnego płótna poprzez przyklejenie odpowiednio dobranego płótna na odwrocie obrazu. W zabiegu tym wykorzystujemy stół dublażowy. Podgrzewany, niskociśnieniowy stół próżniowy pozwala nam bezpiecznie dla warstwy malarskiej płynnie regulować podciśnienie i temperaturę. Regulacja nacisku i temperatury umożliwia równomierne podklejenie oryginalnego płótna. Stół próżniowy jest również wykorzystywany do prostowania  i konsolidacji płótna.
 

 

Zaprawa

Sprawdzamy jaki jest stan zaprawy czy jest spoista i się nie kruszy, czy są ubytki spękania czy, jest dobrze związana z podłożem. Odpadającą zaprawę podkleja się, ubytki wypełnia odpowiednio dobranym kitem, a następnie punktuje scalając kolorystycznie polichromię. Dzięki temu zabiegowi zostaną zlikwidowane wszystkie nierówności.

 

 

Warstwa malarska

         Sprawdzamy czy, warstwa malarska nie jest zabrudzona, przemyta, zadrapana, czy są ubytki i czy widać stare retusze, przemalowania. Należy obejrzeć lico obrazu i sprawdzić czy, nie ma luźnych, odstających osypujących się łusek farby. Końcowym etapem  konserwacji jest wykonanie retuszy naśladowczych scalających ubytki warstwy malarskiej. Jest to bardzo pracochłonne zadanie wymagające wiedzy i doświadczenia aby odtwarzane fragmenty były dobrze scalone,  nie odróżniały się od  pozostałych fragmentów obrazu. Do wykonywanych retuszy stosujemy materiały odwracalne. Oczyszczenie lica  przywróci dawny koloryt, obraz odzyska głębie, wyrazistość, intensywność kolorów.

   

Werniks.

Sprawdzamy czy został równomiernie położony, jaka jest jego grubość, czy jest spękany, pożółkły, zmatowiony. Nawarstwione, stare werniksy nie pełnią funkcji ochronnych i zakłócają  przezroczystość i kolorystykę obrazu. Obraz pozbawiony jest głębi, intensywności koloru. Usunięcie ciemnego, pożółkłego werniksu odsłonić może wiele, ważnych nie widocznych wcześniej szczegółów. Werniks usuwamy przy pomocy odpowiednio dobranej mieszanki rozpuszczalników. Po zakończeniu prac konserwatorskich możemy położyć werniks końcowy: matowy, satynowy lub błyszczący. Najczęściej stosujemy werniksy matowe lub pośrednie satynowe. Jeżeli jednak chcemy wydobyć, zintensyfikować kolorów to możemy położyć werniks błyszczący. Nowy werniks stanowi  ochronę zabezpieczającą warstwę malarską  przed kurzem, brudem, wilgocią. Ponadto, kolorystyka staje się bardziej wyrazista, pogłębiona, zwiększa się kontrast obrazu, daje on wrażenie przestrzenności

 

Rama

             Należy sprawdzić, czy jest wystarczająco mocna i obraz jest w niej bezpiecznie osadzony, czy jest właściwe mocowanie, czy narożniki nie są rozklejone, zdobienia nie są spękane i nie ma braków  w ornamentach, czy złocenia  nie są zniszczone i zabrudzone, czy drewno jest zdrowe i nie ma szkodników , czy jest wystarczający luz umożliwiający napięcie płótna klinami

   
Odgrzybianie, odkażanie i niszczenie szkodników

Dość często zdarza się, że obiekty (stare prace na papierze, ramy) są zagrzybione - pokryte pleśnią lub widoczne są ślady po szkodnikach. Wymagana jest wtedy dezynfekcja obiektu, aby skutecznie zapobiec dalszemu niszczeniu i rozprzestrzenianiu się grzybów, szkodników.  Proces niszczenia drobnoustrojów przebiega w warunkach obniżonego ciśnienie (próżni). Do tego celu służy komora próżniowa. Obiekty poddawane są działaniu gazu (mieszanki tlenku etylenu i dwutlenku węgla). Dzięki przenikaniu gazu przez odkażany obiekt niszczone są wszystkie organizmy żywe (owady, larwy, pleśń, grzyby, bakterie). Metoda ta jest nieszkodliwa dla obiektów zabytkowych. Dezynfekcja poprzez gaz sterylizacyjny trwa około 48 godzin, a kilka dni zajmuje przewietrzenie obiektu. 
 
 
Obraz olejny na płótnie Madonna z Dzieciątkiem, czas powstania XIX wiek.
Stan zachowania: grunt spękany i rozspojony na całej powierzchni, osypująca się warstwa malarska , lico silnie zabrudzone.
 
Obraz olejny na płótnie. Zakres prac konserwatorskich: podklejenie łusek, regeneracja warstwy malarskiej, oczyszczenie lica, odwrocia, wykonanie impregnacji, zgrzanie na stole próżniowym, doklejenie pasów pomocniczych, usunięcie starych kitów, wykonanie nowych, retusze, rekonstrukcja przemytych fragmentów. Renowacja ramy:  rekonstrukcja i uzupełnienie ubytków w ornamentach, oczyszczenie, wyzłocenie szlag metalem, spatynowanie, spolerowanie
 
Obraz malowany temperą na płótnie sygnowany Jan Młodożeniec. Bardzo trudny obraz z powodu nietypowej technologii, temperę stosuje się na papier. Stan zachowania: warstwa malarska krucha z tendencją do osypywania się , zacieki. Zakres prac konserwatorskich: bardzo precyzyjne podklejenie łusek wraz z warstwą malarską specjalnym klejem nie dającym wybłyszczeń, usuniecie zacieków, oczyszczenie, wykonanie retuszy temperą
 
Obraz olejny na płótnie sygnowany Zygmuntowicz. Stan zachowania: Spękania warstwy malarskiej, płótno sfalowane, liczne małe przedarcia, bardzo brudny, skąpe kromki. Zakres prac konserwatorskich: zdjęcie płótna z krosna, prostowanie,  wprasowanie spękań, sklejenie rozdarć na styk, czyszczenie, doklejenie pasów pomocniczych, wykonanie retuszy, werniksowanie. Renowacja ramy: oczyszczenie, ponowne sklejenie, rekonstrukcja i uzupełnienie ubytków, wyzłocenie szlagmetalem, spatynowanie, postarzenie.
 
Obraz olejny na płótnie portret Księcia Franciszka Burbona Stan zachowania: obraz po konserwacji, dublowany, stare zmienione kolorystycznie retusze, nierówna powierzchnia, ubytki warstwy malarskiej odspajające się od gruntu. Zakres prac: oczyszczenie, podklejenie odspojeń, usunięcie zmienionych kolorystycznie retuszy, wykonanie kitów w miejscach ubytków z uwzględnieniem faktury, opracowanie powierzchni obrazu, wykonanie retuszy naśladowczych i rekonstrukcji, zawerniksowanie
   
Matematyka Podręczniki dla uczniów Szkoły Powszechnej
 z 1934 roku
ilustracje S. Norblina
Zakres prac konserwatorskich: dezynfekcja, odkwaszenie, rozłączenie i usunięcie metalowych zszywek, które spowodowały rdzę, oczyszczenie okładek i stronic, usuniecie zacieków, uzupełnienie ubytków , podklejenie przedarć, naprawa i wzmocnienie okładek, złączenie - zszycie lnianą nicią

 
 
Obraz olejny na tekturze sygnowany J. Kossak 1938 "Przy ognisku" Stan zachowania: brudny, pokryty pożółkłym werniksem, wykruszająca się warstwa malarska, przemyty. Gwasz sygnowany Kossak po konserwacji, w  ramie poddanej renowacji . Zakres prac konserwatorskich: oczyszczenie , odkwaszenie, usunięcie kleju od odwrocia, odkwaszenie, prostowanie i zdublowanie na bibułę japońską. Do oprawy obiektu zastosowano szybę muzealną z filtrami UV, o wysokiej przejrzystości, redukującą refleksy świetlne
   
Obraz olejny na płótnie kopia obrazu ("Ecco Homo" Quentin Metys 1526). Obiekt po nieprawidłowych zabiegach konserwatorskich. Rozwarstwiający się dublaż (widoczne bąble w górnej części), przemyty, niedoczyszczony, zbyt rozległe i nietrafione kolorystycznie retusze.
 
Obraz olejny na płótnie kopia obrazu ("Ecco Homo" Quentin Metys 1526). Usunięto rozwarstwiający się dublaż , doczyszczono odwrocie, wyprostowano powierzchnię, doklejono pasy pomocnicze, usunięto stare retusze, doczyszczono lico, wykonano kity i retusze w miejscach ubytków.
 
Obraz olejny na płótnie Stan zachowania: załamanie i przetarcia płótna w dolnej części obrazu, wykruszenia  się warstwy malarskiej z podniesionymi łuskami, rozdarcie płótna, , skąpe, osłabione dziurkami kromki płótna. Obraz pokryty gęstą siatką spękań asfaltowych. Zakres prac konserwatorskich: podklejenie łusek, usunięcie starych łat, prostowanie na stole próżniowym, impregnacja, wzmocnienie załamań, wklejenie łat i opracowanie starych napraw, sklejenie na styk rozdarcia i wzmocnienie laminatem, usunięcie starych retuszy, doklejenie pasów pomocniczych, wykonanie kitów i retuszy naśladowczych, nabicie na prawidłowe krosno malarskie.
 
Obraz olejny na płótnie "Dziewczyna z pomarańczą" z 1853 roku, zniszczony w wyniku pożaru.
Obraz przemoczony wodą, warstwa malarska przypalona, na powierzchni lica obrazu powstały liczne pęcherze topiącej i odspajającej warstwy malarskiej .
   
Obraz olejny na płótnie. Stan zachowania: po konserwacji, płótno zdublowane. Pokryty pożółkłym werniksem. Zmienione kolorystycznie stare retusze. Spękania warstwy malarskiej. Niedoczyszczona dolna partia obrazu
   
Obraz olejny na płótnie sygnowany A. Styka Stan zachowania: obiekt po konserwacji, płótno zdublowane, skąpe kromki płótna. Płotno luźne. Lico mocno zabrudzone, ubytki w warstwie malarskiej
   
 
Obraz olejny na płótnie na oryginalnym francuski krośnie. Stan zachowania: obraz po konserwacji, od odwrocia naklejone łaty, od lica widoczne rozdarcie, liczne wykruszenia warstwy malarskiej wraz z gruntem, odkształcenia płótna od krosna, skąpe kromki płótna, widoczne rekonstrukcje zmienione kolorystycznie i przemalowania
Praca na papierze litografia sygnowana Dali. Stan zachowania: paper sfalowany, liczne zacieki na białych marginesach, w dolnej partii zagrzybienie . Zakres prac konserwatorskich: wstępne oczyszczenie na sucho lica i odwrocia, odgrzybienie, prostowanie, usunięcie zacieków, odkwaszenie
 
Rysunek węglem na tekturze. Obiekt bardzo zakwaszony, pożółkła tektura, drobne ubytki i zarysowania
 
Rysunek na tekturze, stan zachowania: obiekt zakwaszony, widoczne zaplamienia, zaciek, brązowe plamy, powierzchnia mocno zabrudzona. Zakres prac konserwatorskich: oczyszczenie, odkwaszenie, usunięcie zacieku, wzmocnienie tektury od odwrocia, prostowanie
 
Obraz olejny na płótnie. Stan zachowania: od odwrocia naklejone łaty, od lica widoczne rozdarcie, liczne wykruszenia warstwy malarskiej wraz z gruntem, skąpe kromki płótna, Obraz olejny na płótnie kopia Tycjana "Koncert:. Stan zachowania: obraz malowany laserunkowo dlatego trudny w czyszczeniu, po konserwacji, niedoczyszczone twarze zdublowany na masę woskowo żywiczną,
   
Renowacja obrazu Madonny z Dzieciątkiem w ramie. Obiekt był bardzo zniszczony: rama zewnętrzna z ubytkami, rozeschnięta na łączeniach, spróchniała i rozpadająca się skrzynka, sfalowana tektura, na której naklejony był oleodruk, braki w elementach ozdobnych, spłowiały i rozpadający się materiał, którym wykończone były wewnętrzne boki skrzynki.
   
Obraz olejny na kartonie. Wymagany zakres prac konserwatorskich: prostowanie podłoża, sklejenie  tektury w miejscach przełamań i uzupełnienie ubytków. Naprawa krawędzi tektury. Usunięcie werniksu, oczyszczenie warstwy malarskiej, wykonanie retuszy.
Olej na płótnie Pejzaż z potokiem Stan zachowania: płótno przesiane, rozdarcia, stare naprawy, skąpe kromki płótna, nieprawidłowe krosno malarskie  Zakres prac konserwatorskich: zdjęcie z krosna, usunięcie starych napraw, oczyszczenie odwrocia, impregnacja płótna od odwrocia, sklejenie rozdarć na styk, wzmocnienie laminatem, doklejenie pasów, nabicie na nowe krosno, oczyszczenie lica, wykonanie kitów, retuszy naśladowczych, zawerniksowanie
   
Obraz olejny na tekturze sygnowany Kamocki. Stan zachowania: lico zabrudzone, pokryte pożółkłym werniksem, tektura sfalowana odpryski warstwy malarskiej na krawędziach.  
 
Obraz olejny na tekturze sygnowany Karpiński. Stan zachowania: lico zabrudzone, pokryte pożółkłym werniksem, odpryski warstwy malarskiej. Deformacja podłoża, wgniecenia i wypchnięcia w tekturze rozwarstwienia na krawędziach 
   
Obraz olejny na tekturze, sygnowany A.Karpiński. Stan zachowania: pokryty pożółkłym werniksem, brudny, widoczne zarysowania, przemycia warstwy malarskiej.
   
   
Obraz olejny na płótnie  sygnowany Erny Rosenstein. Stan zachowania: warstwa malarska spękana na całej powierzchni, w wielu miejscach łuski podniesione, zaczynające odspajać się od gruntu, wypchniecie płótna. Zakres prac konserwatorskich: podklejenie spękań, odpięcie z krosna, prostowanie wypchnięć, wyprasowanie kromek płótna, położenie impregnatu, zgrzanie na stole dublażowym, opracowanie krawędzi, oczyszczenie lica, wykonanie kitów, retuszy, zawerniksowanie
   
Pastel na papierze Portret dziewczyny Stan zachowania: powierzchnia zakurzona, ciemnobrązowe plamy na papierze szczególnie widoczne na twarzy dziewczyny, odcięty lewy górny róg. Zakres prac konserwatorskich: usunięcie kurzu, usunięcie brązowych plam skalpelem, uzupełnienie narożnika, scalenie kolorystyczne
   
Litografie - odbitki graficzne ręcznie podkolorowane, białkowane. Stan zachowania: zakwaszone, zabrudzone, widoczne zacieki na marginesach, papier sfalowany. Zakres czynności: czyszczenie, odkwaszenie, usunięcie zacieków, prostowanie.
   
                                            
Obraz olejny na płótnie, stan zachowania: bardzo brudny, nierówna powierzchnia płótna, wypchnięcia, krucha warstwa malarska wraz z gruntem, rozdarcia . Zakres czynności: prostowanie płótna na stole dublażowym, zdjęcie starych łatek, sklejenie rozdarć, oczyszczenie, doklejenie pasów pomocniczych, wykonanie kitów, retuszy, zawerniksowanie.,
   
Obraz olejny na płycie sygnowany T. Styka "Dama z kwiatem"
Stan zachowania: stare zmienione kolorystycznie retusze, brudny, mechaniczne uszkodzenia tektury na krawędziach
   
Rysunek Malczewskiego na kalce. Stan zachowania mocno porozdzierany i pozagniatany, z dużymi ubytkami, zakwaszony. Zakres prac konserwatorskich: odkwaszenie, rozprostowanie zagnieceń, uzupełnienie ubytków w papierze, oczyszczenie
   
Obraz olejny na płycie zniszczony w wyniku pożaru. Stan zachowania: spękania i wypaczenia  płyty, warstwa malarska przypalona, spękana, bardzo brudny. Obiekt przed i po konserwacji
   
Obraz olejny na desce "Mężczyzna pijący wino"
 Stan zachowania: W dolnej partii deska pęknięta, zniszczone krawędzie i narożniki. Liczne ubytki w warstwie malarskiej i gruncie. Zakres prac konserwatorskich: Naprawa pęknięcia, krawędzi i narożników deski. Oczyszczenie lica, położenie warstwy wyrównującej ubytki w desce, usuniecie starych retuszy, wykonanie kitów i retuszy,
   
Obraz olejny na płótnie kopia Rubensa "Dzieci" Obraz olejny na płótnie sygnowany Weiis "Dama w hiszpańskim stroju"
   
Pastel Portret kobiety sygnowany B.Nitecki Stan zachowania: widoczne zarysowania, przedarcia papieru, zakurzony.
Zakres prac konserwatorskich:
usunięcie zabrudzeń , podklejenie przedarć, wyretuszowanie zadrapań
   
 
Obraz olejny na płótnie sygnowany Władysław Bończa rok powstania 1848
Stan zachowania: obraz w przeszłości był konserwowany, stare retusze, naprawy rozdarć płótno zdeformowane, przesuszone. Odspajająca się warstwa  malarska.
   
Obraz olejny na płótnie Jan Grubiński, "Las zimą" 98 x 140 cm z początku XX wieku
Obiekt bardzo zniszczony, płótno przesiane, przesuszone, utraciło swoją sprężystość, w wielu miejscach rozdarcia, lico mocno zabrudzone  nabity na nieprawidłowe krosno. Krajki płótna skąpe i pękające. Obraz wymaga dublażu.
 
Obraz olejny na płótnie Jan Grubiński, "Las zimą" 98 x 140 cm z początku XX wieku
Obiekt po konserwacji
 
Obraz olejny na płótnie "Czepiec". Stan zachowania: płótno bardzo osłabione,  duże rozdarcia, w przeszłości konserwowany, zmienione kolorystycznie retusze, zaimpregnowany woskiem. Zakres prac konserwatorskich: wyekstahowanie wosku, sklejenie rozdarć na styk, usunięcie starych retuszy, oczyszczenie warstwy malarskiej, impregnacja, dublaż z płótna lnianego, wykonanie kitów i retuszy, zawerniksowanie
 
   
Leon Wyczółkowski rysunek portret Malczewskiego - papier 
 
 
Grafika na papierze  
 
Obraz akwarela na kartonie naciągniętym na krosno, sygnowany Fałat, stan zachowania: ogólnie brudny, zaplamiony
   
Oblej na płótnie Kapliczka w Alpach. Stan zachowania: rozdarcie w środkowej partii obrazu, wypchnięcie płótna, warstwa malarska brudna
 
   
Obraz olejny na kartonie Jerzy Kossak "Polowanie" rok powstania  1937.
Stan zachowania: namalowany na tekturze, bardzo brudny, pożółkły werniks powoduje przyciemnienie kolorów. Widoczne pionowe odspojenia warstwy malarskiej
 
 
 
Olej na płótnie sygnowany B. Biegas Portret sferyczny
 
Rysunek węglem  sygnowany Bruno Schulz. Papier naklejony na zdeformowaną tekturę, zagrzybiony, zakwaszony. Rysunek sygnowany Leon Wyczółkowski. Papier naklejony na sklejkę, brudny, zakwaszony, widoczne plamy
   
Olej na płótnie naklejonym na karton Akt sygnowany Tetmajer. Stan zachowania: nierówna powierzchnia, nieprawidłowo naklejone płótno, stare zmienione kolorystycznie retusze, bardzo brudny
 
Obraz olejny na płycie sygnowany Wiktor Korecki. Lico brudne, pokryte pożółkłym werniksem, mocno zabrudzony Przed i po konserwacji.
 
   
  Jerzy Kossak olej na płótnie "Ucieczka z Seraju."1954 rok                                      
 Płócienne podobrazie poluzowane, z poważnymi deformacjami wzdłuż krawędzi, stan krosna zły narożniki popękane, listwy spaczone, pod krosnem zacieki z kleju skutkujące trwałymi deformacjami powierzchni obrazu, warstwa malarska pokryta grubą warstwą zabrudzeń, spoiwo farby olejnej zaabsorbowane przez nierównomiernie przeklejone płótno, brak werniksu.
 
Obraz olejny na tekturze sygnowany Wojciech Kossak 1926. Obraz ogólnie brudny. Na zdjęciach wykonanych w trakcie czyszczenia dokładnie widać wyraźną różnicę partii oczyszczonych
   
             
Ikona przed i po konserwacji Ikony przed konserwacją 
 
Ikona Czterech Świętych Stan zachowania: zabezpieczona warstwą pokostu, który ściemniał, pęknięcia deski w dolnej części, liczne ubytki. Zakres prac konserwatorskich: usunięcie warstwy zabezpieczającej z pokostu, uzupełnienie szczeliny w desce, podklejenie ubytków w warstwie malarskiej i gruncie, oczyszczenie , wykonanie kitów, retuszy
   
Ikona Ofiarowanie Maryi w Świątyni. Stan zachowania: lico uszkodzone, zniszczone od świec, warstwa malarska wykruszona wraz z gruntem, odklejone płótno. Zakres prac konserwatorskich; oczyszczenie lica, podklejenie płótna i odspojonego gruntu, oczyszczenie warstwy malarskiej, wykonanie uzupełnień i retuszy, zawerniksowanie
   
Ikona Matka Boska Fiodorowska. Stan zachowania: bardzo zniszczona, uszkodzony duży fragment podłoża, spękania deski, lico zniszczone,  stopienia, zaczernienia, liczne uszkodzenia, ubytki  warstwy malarskiej. Zakres prac konserwatorskich:  podklejenie spękań deski, oczyszczenie lica, podklejenie i oczyszczenie warstwy malarskiej, wykonanie uzupełnień podłoża i warstwy malarskiej, wykonanie retuszy, zawerniksowanie
   
Ikona Święty Jerzy walczący ze smokiem. Stan zachowania: Ubytki w warstwie malarskiej wraz z gruntem, liczne gwoździki od lica ikony prawdopodobnie pozostałość po mocowaniu koszulki, mocno zniszczone wyzłocono tło. Zakres prac konserwatorskich: oczyszczenie lica ikony, usuniecie gwoździ, podklejenie ubytków, oczyszczenie złotego tła, wyzłocenie tła płatkami złota, wykonanie kitów, retuszy
 
Stylowa rama z ornamentami bardzo zniszczona w trakcie renowacji. Duże ubytki ornamentów
 
 
Obraz olejny na kartonie sygnowany Fisher "Dziewczyna z butelką wina". Lico obrazu bardzo zabrudzone, widoczne stare retusze, przemalowania, obsypująca się warstwa malarska, pęknięty karton  Podklejono obsypującą się warstwę malarską, usunięto stare retusze, przemalowania, oczyszczono lico. Wykonano kity i retusze naśladowcze w miejscach ubytków. Naprawiono uszkodzenia kartonu
   
   
 Obraz olejny na płótnie "Zbiór kartofli" autor nieznany. Nieprawidłowe krosno malarskie, niefazowane i zbyt wiotkie. Krajki płócienne skąpe. Krawędzie sfalowane, wykruszenia warstwy malarskiej, lico bardzo brudne, pokryte zabrudzonym i pociemniałym werniksem.  
   
Olej na płótnie sygnowany Wiktor Korecki Pejzaż zimowy z 1931 roku po konserwacji. Zakres prac: oczyszczenie, podklejenie łusek, wypunktowanie spękań, wykonanie retuszy Akwarela sygnowana L. Wyczółkowski, "Wawel", 1920.
Stan zachowania: obiekt naklejony na tekturę, zabrudzony i zakwaszony.
 
Obraz olejny na płótnie w zdobionej ramie.
Stan zachowania: obiekt w przeszłości konserwowany, płótno zdeformowane, skąpe kromki, naklejone łaty z grubego płótna, pięć rozdarć, lico zabrudzone. Ubytki w ornamencie ramy, starte wyzłocenia. Rozdarcia zostały sklejone, lico oczyszczone, wykonano kity kredowo klejowe i retusze w miejscach ubytków
   
Obraz olejny na płótnie E. Dwurnik widoczne rozdarcie w dolnej partii pracy, płótno słabo naciągnięte, sfalowane, widoczne wypchnięcia
 
Obraz olejny na płótnie T. Sętowski. Widoczne rozdarcie płótna
   
Madonna z Dzieciątkiem na desce.
Obraz zabrudzony, starte wyzłocenia, spłowiałe i zniszczone tło welurowe, deska spróchniała
Wymieniono podłoże, tło wyłożono nowym welurem, odtworzono brakujące elementy , wyzłocono szlagmetalem, uzupełniono warstwę malarską. Oprawiono z dystansem z muzealną szybę o wysokiej przeźroczystości i filtrami UV
 
Obraz olejny na płycie "Dziewczynka" sygnowany Korecki
 lico mocno zabrudzone, pożółkły werniks
Pastel na kartonie "Sprzedawcy dywanów", sygnowany Wygrzywalski. Obiekt zakwaszony, widoczne zabrudzenia po owadach
   
Obraz olejny na kartonie Pejzaż sygnowany Chełmoński
Obiekt przełamany, liczne ubytki zarówno w kartonie jak i warstwie malarskiej, karton bardzo kruchy,  zakwaszony, lico zabrudzone pokryte pożółkłym werniksem.
 
Rysunek sygnowany Stryjeńska  
zakwaszony, papier mocno pożółkły, z przebarwieniami, brudny, pozostałości po taśmie
Odbitka z oryginalnej płyty Leona Wyczółkowskiego "Szymon Tatar" lipiec 1949 r.
Papier litografii pożółkły, odwrocie mocno zbrązowiałe, zmiany te świadczą o dużym zakwaszeniu. Obiekt wymaga czyszczenia na sucho i mokro, odkwaszenia, przeklejenia metylocelulozą, prostowania.
   
Obraz na papierze, pastel z XVII wieku,  przed konserwacją
 
 
Madonna z Dzieciątkiem na desce. Stan zachowania: podłoże  spróchniałe, obraz zabrudzony, duże braki w szacie, koronie, starte wyzłocenia. Zakres prac: wymieniono podłożo, odtworzono brakujące elementy , wyzłocono szlag metalem, uzupełniono warstwę malarską.
 
          
Gwasz na papierze E. Dwurnik, "Ulica Wiosenna" zniszczony w wyniku pożaru
Rysunek odkształcony, bardzo mocno pofalowany, zabrudzenia powierzchni lica i odwrocia (warstwa sadzy), uszkodzenia mechaniczne przecięcie i rozerwanie kartonu.
 
 
   
Obrazy olejne w trakcie konserwacji. Zdjęty pożółkły stary werniks, w trakcie czyszczenia lica .
 
  Obraz olejny na płótnie Wojciech Kossak "Marszałek Foch " rok powstania 1923
Stan zachowania: obraz brudny, widoczne stare naprawy, osłabiona warstwa malarska zaczyna się wykruszać, rozchwiane krosno
.  
 
Rysunek kredkami ołówkowymi na kartonie. Stan zachowania: papier mocno pożółkły, przedarcia, zagniecenia, zaplamienia, ubytki. Zakres prac: odkwaszenie, podklejenie zagięć, uzupełnienie ubytków, zaprasowanie, retusze
 
          
Stare zniszczone fotografie.
   
                   
Obraz olejny na płótnie przed konserwacja         Odwrocie obrazu                                  Obraz po konserwacji
 
                    
Obraz olejny na płótnie odkrywka                        gruntowanie                                      obraz po konserwacji
 

Dodatkowe badania pomagające określić stan zachowania obrazów:

Fotografia w świetle widzialnym.

Wykonujemy dokumentację fotograficzną pokazującą jaki był stan zachowania obrazu przed konserwacją w trakcie (np. odkrywka) i po konserwacji.

Fotografia w świetle widzialnym ma jednak szereg ograniczeń:

A)    Nie możemy dostrzec i zarejestrować obszarów uzupełnień, wcześniejszych retuszy, przemalowań, które mają istotny wpływ na zakres wykonywanej konserwacji.

B)    Nie pokazuje różnic między barwnikami. Postarzały, pożółkły werniks traci swoją transparentność dla światła widzialnego, co utrudnia dokładne zbadanie warstwy malarskiej.

 

 Promieniowanie ultrafioletowe.

Promieniowanie UV wykorzystujemy do wstępnego badania obrazów. W fotografii UV, na soczewce kamery jest umieszczony filtr pochłaniający, blokujący światło widzialne. Specjalnie zaprojektowane lampy fluorescencyjne emitują promieniowanie UV. Dzięki temu możliwie jest dotarcie ultrafioletu odbitego do badanego obiektu.

 

Co wykrywa fotografia fluorescencyjna,  ultrafioletowa:

Możemy uzyskać dodatkowe informacje niewidoczne w świetle widzialnym:

 

1.     Dzięki fotografii fluorescencyjnej możemy określić miejsca wcześniejszych retuszy,

 przemalowań, szkiców, ponieważ pojawiają się one jako ciemne plamy w przeciwieństwie do oryginalnych obszarów fluorescencyjnych.

2.     Pomaga ustalić jakie materiały były wykorzystywane przez autora obrazu.

3.     Pomaga rozpoznać sfałszowane, domalowane później sygnatury. Jest pomocna przy

potwierdzaniu autentyczności oryginalnych podpisów.

4.    Możemy sprawdzić postępy w usuwaniu werniksu, czyszczeniu powierzchni obrazu.

 

Ograniczenia w badaniu UV:

 

1.     Stare obrazy lub dawne retusze badane światłem UV (po osiemdziesięciu latach) mogą być trudne do identyfikacji, odróżnienia.

2.     Promieniowanie UV penetruje tylko powierzchniową warstwę obiektu i nie zawsze możemy dotrzeć do wszystkich warstw malarskich obrazu.

Promieniowanie podczerwone, fotografia w podczerwieni

Fotografia w podczerwieni ujawnia "to co niewidzialne", pozwala głębiej zbadać poszczególne warstwy malarskie. Zastosowanie podczerwieni do badania obrazów daje nam dodatkowe możliwości:

1.     Promieniowanie podczerwone przeniknie przez warstwy „nieczytelnego”, postarzałego werniksu.

2. Możemy zobaczyć co leży za warstwą malarską. Wszystkie nawarstwienia na powierzchni obrazu, przemalowania, retusze. Możemy ustalić w jakiej kolejności  powstawały poszczególne warstwy.

3. Możemy zlokalizować fragmenty szkiców, ujawnić rysunek autorski.

4. Pomaga ustalić czy jest to oryginalny obraz, czy też mógł być "przerabiany", falsyfikowany.

5. Może pomóc w odczytaniu niewyraźnej sygnatury.

6.     Możemy bez  czasochłonnych analiz chemicznych zidentyfikować pigmenty.

 

 

Badanie rentgenowskie

Promienie rentgenowskie daje dodatkowe możliwości, pozwala głębiej przeniknąć przez warstwy malarskie obrazu niż promieniowanie podczerwone. Skanowanie rentgenowskie jest  użyteczną metodą pozwalającą uzyskać dodatkowe informacje o badanym obrazie:

1.     Możemy ustalić jaki był proces powstawania obrazu, czy obraz był przemalowywany, czy jest autentyczny czy jest to tylko kopia obrazu.

2.     Jakie są poszczególne warstwy obrazu i jaki był proces twórczy artysty.

3.     Możemy odkryć wcześniej namalowane obrazy artysty.

4.     Jakie użyto pigmenty co może mieć  wpływ na przebieg konserwacji i przechowywanie obrazu.

 

FAQ – NAJCZĘŚCIEJ ZADAWANE PYTANIA

JAK WYKONUJEMY RETUSZE SCALAJĄCE?

Głównym celem konserwacji jest zahamowanie degradacji postępujących zniszczeń. Zadaniem wykonywanych retuszy jest przywrócenie pierwotnych walorów ekspozycyjnych, artystycznych obrazu oraz zatrzymanie postępującego procesu niszczenia. Przed wykonaniem retuszy kładziemy kity, które wyrównują wszelkie nierówności, uzupełniają ubytki w zaprawie i warstwie malarskiej. Jeżeli wykonujemy retusze na oryginalnej warstwie malarskiej to musimy położyć werniks izolacyjny aby oddzielić retusze od oryginalnej warstwy. Przy nakładaniu kolejnej warstwy musimy każdą z nich izolować werniksem izolacyjnym aby nie rozpuścić poprzedniej. Po wyrównaniu powierzchni przystępujemy do wykonywania retuszy naśladowczych. Konserwator musi mieć dobry warsztat, doświadczenie i zdolności artystyczne aby scalić kolorystycznie obraz poprzez retusze i punktowanie. Wykonywane retusze powinny być zgodne z intencją i stylem malarskim artysty oraz powinniśmy uzyskać oryginalny wygląd obrazu. Do wykonywanych retuszy używamy specjalnych farb konserwatorskich. Konserwator za każdym razem wybiera najbardziej odpowiednie farby  ze względu na (kolor, połysk, fakturę, przezroczystość). Przy wykonywaniu retuszy obrazów olejnych stosujemy również retusze akwarelowe, które są farbami laserunkowymi. Dają one efekt przejrzystości, głębi kolorów, załamania światła. Zadaniem retuszy jest takie przywrócenie barwy i faktury aby w świetle widzialnym retusz był niewidzialny i dokładnie odtwarzał oryginalną kompozycje artysty. Jeżeli jest wysoka wartość historyczna konserwowanego obrazu i duże zniszczenia to obowiązuje zasad jak najmniejszej ingerencji w konserwowany obraz i odwracalność dokonywanych zmian.  Po wykonywaniu retuszy kładziemy werniks końcowy.

ILE KOSZTUJE KONSERWACJA, RENOWACJA OBRAZU?

Aby ocenić koszt konserwacji czy renowacji obrazu musimy zbadać stan zachowania obrazu. Określenie stanu zachowania obrazu i zakresu prac jest bezpłatne. Musimy sprawdzić czy: 1. nie ma luźnych odstających, obsypujących się łusek warstwy malarskiej i czy nie ma spękań. 2. Czy warstwa malarska jest czysta czy zabrudzona. 3. Czy werniks został położony. 4. Jaki jest stan płótna, czy nie ma rozdarć, czy płótno nie było dublowane, impregnowane. Czy są ubytki płótna, dziury, pęknięcia rozdarcia. 5. Czy są przemalowania, stare retusze. 6. Czy są ślady usuwania werniksu, przemycia, przetarcia warstwy malarskiej. 7. Czy krosna są prawidłowe. Na tej podstawie możemy określić wymagany zakres prac konserwatorskich i koszt konserwacji.

CZY WYKONANE PRACE KONSERWATORSKIE SĄ ODWRACALNE?

Tak, prace konserwatorskie wykonane przez naszych konserwatorów są w pełni odwracalne. Stosowane materiały są  nieinwazyjne, specjalnie przeznaczone do konserwacji. Używamy najlepszych materiałów i technik, które  stosują znane muzea.

DO CZEGO SŁUŻY WERNIKS?

Pokrycie obrazu werniksem zabezpiecza go przed kurzem, wilgocią i zanieczyszczeniami, chroni przed promieniami UV. Niezawerniksowany obraz szybko traci kolory, żółknie. Werniks wyrównuje powierzchnię, pogłębia kolory, daje wrażenie przestrzenności, spowalnia starzeniu się warstwy malarskiej. Możemy położyć werniks matowy, satynowy, błyszczący. Werniksy muszą być przeźroczyste i usuwalne. Przy konserwacji obrazu podstawową czynnością jest usunięcie starego, spękanego, pożółkłego werniksu.

KIEDY ZALECANE JEST DUBLOWANIE OBRAZÓW?

Dublowanie obrazu  polega na podklejeniu od odwrocia nowego płótna. Zalecane jest aby wszystkie zabiegi konserwatorskie jak najmniej ingerowały w  obraz i powinny być odwracalne. Dlatego, zabieg ten jest ostatecznością  i wykonujemy go  gdy płótno obrazu jest ‘przesiane”  podziurawione, osłabione i nie ma innej metody wzmocnienia płótna. Do niedawna, do dublowania obrazów stosowano masę woskowo- żywiczną. Wadą tej metody jest ryzyko przesycenia płótna i zaprawy masą woskowo-żywiczną co może powodować zmiany widoczne na licu obrazu (ściemnienie obrazu). Ponadto, masę woskowo-żywiczną jest ciężko wyekstrahować. Do dublowania płótna używamy materiałów odwracalnych.

CO TO SĄ RETUSZE NAŚLADOWCZE?

Retusze wykonujemy po to, aby uzupełnić ubytki warstwy malarskiej, scalić kolorystycznie kompozycję obrazu. Wykonanie retuszy wymaga precyzyjnego dobierania kolorów, zdolności artystycznych aby przywrócić pierwotną kolorystykę zgodnie z intencją i stylem malarskim artysty.

 

Co można zrobić aby chronić swoje obrazy:

1. Obrazy wymagają właściwych warunków przechowywania, stabilnej temperatury,  odpowiedniej wilgotności. Unikajmy wieszania obrazów w pobliżu źródeł ciepła i wilgoci, nad grzejnikami, w łazienkach, kuchni, na wilgotnych ścianach. Nie powinny być również wystawione na ekspozycje słońca. Jednakże,  po 30 latach, każdy obraz  wymaga zabiegów konserwatora co zabezpieczy go przed zniszczeniem.

2.  Pamiętajmy,  obrazy są delikatne i w trakcie przenoszenia czy przechowywania łatwo jest o uszkodzenia mechaniczne (zadrapania, wgniecenia, dziury, uszkodzenie ramy).

3. Unikajmy  „domowych, inwazyjnych sposobów czyszczenia”, bo mogą być zawodne. Pozornie szybkie i skuteczne środki (mydło, detergenty czy woda mają często kwasowe pH i mogą uszkodzić lub przemyć warstwę malarską. Jeżeli okresowo, zamierzamy wyczyścić obraz z kurzu to używajmy do tego suchej, delikatnej szmatki i nie stosujmy wody czy środków chemicznych aby nie „przemywać werniksu i warstwy malarskiej” Jeżeli jednak kurz, brud  jest już w warstwie malarskiej to niezbędne są zabiegi konserwatora.

Jeśli uważasz, że twój obraz  ma problemy i chcesz dowiedzieć się o stanie jego zachowania  to zapraszamy na bezpłatne konsultacje z naszym dyplomowanym konserwatorem tel. 601 20 18 81

Z powrotem do menu

Kontakt